Η Ινδία και το Πακιστάν βιώνουν τη φονικότερη στρατιωτική σύγκρουσή τους εδώ και δεκαετίες, με τον απολογισμό των νεκρών να ξεπερνά τους 70, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 15 στρατιώτες. Οι συγκρούσεις, που κλιμακώθηκαν ραγδαία τις τελευταίες ημέρες, φέρνουν και πάλι στο προσκήνιο τις εκρηκτικές εντάσεις μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων της Νότιας Ασίας.
Τη Δευτέρα 12 Μαΐου, ανώτατοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι από τις δύο πλευρές συναντήθηκαν προκειμένου να διατηρήσουν την εύθραυστη εκεχειρία που ισχύει μόλις τρεις ημέρες. Οι διαβουλεύσεις επικεντρώθηκαν στην ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την αποκλιμάκωση της κρίσης, με κυρίαρχο στόχο τη μείωση της στρατιωτικής παρουσίας εκατέρωθεν των συνόρων.
Ο πακιστανικός στρατός, για πρώτη φορά από την έναρξη των εχθροπραξιών πριν μία εβδομάδα, ανακοίνωσε επίσημα τις απώλειές του: έντεκα στρατιώτες νεκροί και 78 τραυματίες στις δυνάμεις του Στρατού Ξηράς και της Πολεμικής Αεροπορίας. Παράλληλα, οι απώλειες στον άμαχο πληθυσμό είναι δραματικές. Σύμφωνα με τις πακιστανικές αρχές, τουλάχιστον 40 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους από ινδικούς βομβαρδισμούς —ανάμεσά τους επτά γυναίκες και 15 παιδιά— ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τους 120, συμπεριλαμβανομένων 10 γυναικών και 27 παιδιών. Οι επιθέσεις έπληξαν κυρίως πόλεις του πακιστανικού Κασμίρ και γειτονικές επαρχίες.
Η Ινδία, από την πλευρά της, ανακοίνωσε 15 νεκρούς αμάχους και πέντε στρατιώτες, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τις επιχειρήσεις της ή τις ζώνες εμπλοκής. Ενδεικτικό της σοβαρότητας της κατάστασης είναι και η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος υποστήριξε ότι παρενέβη για να αποτρέψει «μια πυρηνική σύγκρουση», χωρίς να αποσαφηνίσει τη φύση ή το εύρος αυτής της παρέμβασης.
Η κατάσταση στα σύνορα Ινδίας–Πακιστάν παραμένει εξαιρετικά τεταμένη, με την ανθρωπιστική κρίση να διογκώνεται και τον κίνδυνο γενικευμένης ανάφλεξης να παραμένει υπαρκτός.
Μετά από τέσσερις ημέρες αδιάκοπων επιθέσεων με drones, πυραύλους και πυροβολικό στην επίμαχη περιοχή του Κασμίρ, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε προς έκπληξη όλων μια «πλήρη και άμεση κατάπαυση του πυρός». Η ανακοίνωση αυτή έμοιαζε να ανοίγει παράθυρο αποκλιμάκωσης σε μια από τις πιο επικίνδυνες ανάφλεξεις της τελευταίας δεκαετίας ανάμεσα στις δύο πυρηνικές δυνάμεις της Ασίας. Ωστόσο, η ένταση δεν έπαψε.
Το ίδιο βράδυ, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, εκπροσωπώντας την υπερεθνικιστική ρητορική του κυβερνώντος κόμματός του, διαμήνυσε προς τον λαό της Ινδίας ότι «αν υπάρξει ακόμα μία τρομοκρατική επίθεση κατά της Ινδίας, η απάντηση θα είναι σθεναρή». Η δήλωσή του τροφοδότησε νέες ανησυχίες για πιθανή συνέχιση ή αναζωπύρωση των συγκρούσεων, παρά τις διεθνείς πιέσεις για ειρήνευση.
Οι σχέσεις των δύο κρατών παραμένουν βαθιά δηλητηριασμένες από την αιματηρή διχοτόμηση του 1947 και μια σειρά από πολεμικές συρράξεις και εθνοθρησκευτικές εντάσεις που δεν έχουν εκτονωθεί ποτέ πλήρως. Η νέα κρίση πυροδοτήθηκε από μια τρομοκρατική επίθεση στις 22 Απριλίου 2025 σε τουριστική περιοχή του ινδικού Κασμίρ. Ένοπλοι, βγαίνοντας από το δάσος, άνοιξαν πυρ και σκότωσαν 26 ανθρώπους, κυρίως Ινδουιστές. Παρά το γεγονός ότι καμία οργάνωση δεν ανέλαβε την ευθύνη, το Νέο Δελχί έσπευσε να κατηγορήσει το Ισλαμαμπάντ ότι υποθάλπει τζιχαντιστές που δρουν στο Κασμίρ. Το Πακιστάν διέψευσε κάθε εμπλοκή και αρνήθηκε οποιαδήποτε σχέση με την επίθεση.
Ωστόσο, η κατάσταση πυροδοτήθηκε ξανά όταν, την Τετάρτη 7 Μαΐου, ο πακιστανικός στρατός απάντησε με δική του προειδοποίηση: «Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία: οποιαδήποτε νέα πρόκληση κατά της κυριαρχίας ή της εδαφικής ακεραιότητας του Πακιστάν θα προκαλέσει άμεση, ολοκληρωμένη και αποφασιστική απάντηση». Η διπλωματική γλώσσα εγκαταλείφθηκε πλήρως, δίνοντας τη θέση της σε ρητορική σύγκρουσης.
Παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, το Κασμίρ παραμένει βραδυφλεγής βόμβα, με δύο αντίπαλες πυρηνικές δυνάμεις σε διαρκή επιφυλακή και εκατομμύρια αμάχους στο έλεος μιας κρίσης χωρίς σαφές τέλος.
Το βράδυ της Κυριακής 11 Μαΐου 2025, υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι τόσο της Ινδίας όσο και του Πακιστάν επιχείρησαν να στείλουν μηνύματα αυτοπεποίθησης και επιτυχίας, δημοσιοποιώντας φωτογραφίες και βίντεο από τις επιχειρήσεις, σαν να επρόκειτο για θριαμβευτική ολοκλήρωση αποστολής. Ο πτέραρχος της ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας Α. Κ. Μπάρθι παραδέχθηκε τις απώλειες λέγοντας «είναι μέρος της μάχης», όμως ξεκαθάρισε: «η μοναδική ερώτηση είναι αν επιτύχαμε τον στόχο μας – και η απάντηση είναι ένα λαμπρό ναι». Απέφυγε να σχολιάσει τις δηλώσεις του Πακιστάν ότι κατέρριψε πέντε ινδικά μαχητικά, συμπεριλαμβανομένων τριών Rafale. «Όλοι οι πιλότοι μας επέστρεψαν», δήλωσε κοφτά.
Από την πακιστανική πλευρά, ο στρατηγός Ασίμ Μουνίρ –ο ισχυρότερος άνδρας της χώρας σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές– εμφανίστηκε στα νοσοκομεία, πλάι στους τραυματίες στρατιώτες. Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι, συνεχίζοντας την εθνικιστική του ρητορική, εξέφρασε την «παντοτινή ευγνωμοσύνη του» στους Ινδούς στρατιώτες κατά την επίσκεψή του σε αεροπορική βάση.
Παρά τις ηχηρές δηλώσεις και την πολεμοχαρή γλώσσα, η κατάσταση στο έδαφος δείχνει σημάδια παύσης. Κατά μήκος της γραμμής ελέγχου (LoC), της στρατιωτικής οριογραμμής που διχοτομεί το Κασμίρ, δεν έχει αναφερθεί κανένα σοβαρό περιστατικό το τελευταίο 24ωρο. Στο πακιστανικό χωριό Τσακόθι, δίπλα στη γραμμή, τα σχολεία άνοιξαν ξανά, και παιδιά επέστρεψαν στις τάξεις τους μετά από μέρες όπου οι σφοδρές ανταλλαγές πυρών —σε απόσταση μερικών μέτρων μεταξύ στρατιωτών— είχαν επιβάλει αναγκαστικό λουκέτο.
Όλα ξεκίνησαν την Τετάρτη 7 Μαΐου λίγο πριν την αυγή. Ινδικοί πύραυλοι έπληξαν στόχους στο πακιστανικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένων τεμένων και κορανικών σχολείων, τα οποία το Νέο Δελχί χαρακτήρισε «στρατόπεδα τρομοκρατών». Περίπου 20 άμαχοι σκοτώθηκαν στις επιθέσεις. Το Πακιστάν απάντησε άμεσα με στρατιωτικά αντίποινα, επαναφέροντας τους δύο ιστορικούς αντιπάλους σε ένα σκηνικό κρίσης που θύμισε τις χειρότερες στιγμές της τελευταίας ανοιχτής σύγκρουσης τους, το 1999.
Η παρούσα ηρεμία είναι εύθραυστη. Παρά τις επίσημες δηλώσεις για «ολοκλήρωση αποστολής» και «θρίαμβο», οι εξελίξεις παραμένουν απρόβλεπτες. Η σιωπή των όπλων δεν ισοδυναμεί με ειρήνη – είναι απλώς μια προσωρινή ανάπαυλα σε έναν πόλεμο που ποτέ δεν σταμάτησε πραγματικά.
