Αυστηρή απάντηση Πούτιν στη Δύση: Απαγόρευση πώλησης ρωσικού πετρελαίου στα κράτη που εφαρμόζουν το πλαφόν

Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, υπέγραψε διάταγμα ως απάντηση στο δυτικό ανώτατο όριο τιμών για τις εξαγωγές πετρελαίου της χώρας του.

Ο Πούτιν αποφάσισε την απαγόρευση πώλησης ρωσικού πετρελαίου στα κράτη που εφαρμόζουν το πλαφόν, όπως μεταδίδει το RT. Πρόκειται, ουσιαστικά, για αντίποινα στην επιβολή από τη Δύση ανώτατων τιμών στις εξαγωγές πετρελαίου της χώρας, μετά το μέτρο – εμπάργκο από την ΕΕ, τις χώρες της G7 και την Αυστραλία, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του μήνα.

Ειδικότερα, το προεδρικό διάταγμα απαγορεύει την προμήθεια πετρελαίου και πετρελαιοειδών από τη Ρωσία σε χώρες που εφαρμόζουν ανώτατο όριο τιμών στα συμβόλαια. Απαγορεύει, επίσης, τις παραδόσεις στην περίπτωση που οι συμβάσεις καθορίζουν άμεσα ή έμμεσα το ανώτατο όριο.

Σύμφωνα με το διάταγμα, το οποίο δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο της κυβέρνησης της Ρωσίας, η απαγόρευση της προμήθειας πετρελαίου ως απάντηση στο ανώτατο όριο τιμών τίθεται σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2023 και θα ισχύει έως την 1η Ιουλίου 2023.

Η προκλητική συμπεριφορά της ΕΕ

Υπενθυμίζεται πως περίπου πριν από έναν μήνα η ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία για την επιβολή ανώτατου ορίου στο ρωσικό αργό στα 60 δολάρια το βαρέλι. Όσον αφορά το εμπάργκο, απεφάνθη ότι απαγορεύονται- με εξαιρέσεις- οι θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μέρος δέσμης κυρώσεων προκειμένου να τιμωρηθεί η Ρωσία για τη στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία, το εμπάργκο τύποις ίσχυε ήδη αμέσως μετά την υιοθέτησή του, όμως επετράπη περίοδος προσαρμογής στα κράτη-μέλη της ΕΕ για να εφαρμόσουν σταδιακά την απαγόρευση.

Οι εξαιρέσεις αφορούν την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, τρία κράτη μέλη με υψηλό βαθμό εξάρτησης από το αργό της Ρωσίας που μεταφέρεται με αγωγούς, τόσο λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, όσο και της αδυναμίας τους να το υποκαταστήσουν άμεσα.

Πλαφόν στο ρωσικό αργό

Το όριο αυτό θα επανεξετάζεται ανά δύο μήνες, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με βάση τις τιμές αναφοράς του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ). Επίσης, τον Φεβρουάριο του 2023 εξάλλου τίθεται σε ισχύ ευρωπαϊκό εμπάργκο και όριο τιμής στα διυλισμένα πετρελαϊκά προϊόντα που διαθέτει στην αγορά η Μόσχα.

Οι αγορές της Κίνας και της Ινδίας

Πάντως η Ρωσία θα συνεχίσει να εκτρέπει τις ροές σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία που δεν έχουν υπογράψει επίσημα το όριο τιμής. Υπενθυμίζεται ότι το Κίεβο χαρακτήρισε ιδιαιτέρως υψηλό το πλαφόν των 60 δολαρίων, καλώντας για ανώτατο όριο στα 30 δολάρια το βαρέλι.

Ακόμη και χωρίς το ανώτατο όριο τιμών – μαζί με τους ναυτιλιακούς και ασφαλιστικούς περιορισμούς που στοχεύουν στην παρεμπόδιση του εμπορίου της Ρωσίας – το Κρεμλίνο περίμενε μείωση σχεδόν 25% στα φορολογικά έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο καθώς η παραγωγή και ορισμένες τιμές πέφτουν.

Το ταμείο της Ρωσίας

Όμως, ακόμη και με την αύξηση των δαπανών για τον πόλεμο, η Ρωσία μπόρεσε να καλύψει εύκολα το δημοσιονομικό της έλλειμμα αξιοποιώντας το ταμείο περιουσίας της και δανειζόμενο στην τοπική αγορά ομολόγων, όπου οι κυρώσεις αφήνουν στους επενδυτές ελάχιστες εναλλακτικές λύσεις. Μια πτώση 10 δολαρίων στην τιμή του πετρελαίου από τα 70 δολάρια το βαρέλι στον προϋπολογισμό μπορεί να μειώσει κατά ένα τρισεκατομμύριο ρούβλια (15 δισεκ. ευρώ) τα έσοδα, σύμφωνα με την Όλγα Μπελένκαγια, οικονομολόγο της Finam. Στην πραγματικότητα όμως η διαφορά είναι μικρότερη, καθώς η τιμή στον προϋπολογισμό περιλαμβάνει δαπάνες όπως ναύλο και ασφάλιση, τα οποία δεν υπολογίζονται στο ανώτατο όριο τιμής.

Το πλαφόν στο πετρέλαιο μπορεί να αυξήσει το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2023

Την ίδια ώρα, το πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου μπορεί να αυξήσει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ρωσίας το 2023, σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργό Οικονομικών. Όπως υποστήριξε, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ρωσίας μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο 2% του ΑΕΠ το 2023 καθώς το πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου συρρικνώνει τα έσοδα από τις εξαγωγές δημιουργώντας ένα επιπλέον δημοσιονομικό εμπόδιο για τη Μόσχα καθώς δαπανά μεγάλα ποσά για τις στρατιωτικές δραστηριότητές της στην Ουκρανία.

Τα σχόλιά του αντιπροσωπεύουν την πιο σαφή μέχρι σήμερα παραδοχή εκ μέρους της Μόσχας πως το πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι στην τιμή του πετρελαίου, που επέβαλαν στις 5 Δεκεμβρίου η Ομάδα των Επτά (G7), η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αυστραλία με σκοπό να περιορίσουν την ικανότητα της Ρωσίας να χρηματοδοτεί τη στρατιωτική εκστρατεία, μπορεί πράγματι να πλήξει τα δημόσια οικονομικά.

Η Ρωσία δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως τα πλαφόν τιμής στο ρωσικό αργό και τα πετρελαϊκά προϊόντα μπορεί να την οδηγήσουν να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου κατά 5%-7% στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Όμως, ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλες θα είναι οι μειώσεις της παραγωγής, ο Σιλουάνοφ είπε πως οι δεσμεύσεις για δαπάνες θα τηρηθούν.

«Είναι πιθανό ένα μεγαλύτερο έλλειμμα στον προϋπολογισμό; Είναι πιθανό, αν τα έσοδα είναι χαμηλότερα από τα προβλεπόμενα. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι το επόμενο έτος; Οι κίνδυνοι των τιμών και οι περιορισμοί», δήλωσε ο Σιλουάνοφ στους δημοσιογράφους σε σχόλια που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα.

Ο πρόεδρος Πούτιν είχε αποκαλέσει στις 9 Δεκεμβρίου το πλαφόν «ανόητο», λέγοντας πως η οροφή των 60 δολαρίων το βαρέλι ανταποκρίνεται στην τιμή στην οποία πουλά ήδη η Ρωσία, και προσθέτοντας: «Μην ανησυχείτε για τον προϋπολογισμό».